Os representantes de 195 países,a maioría dos Estados do mundo,reúnense no cume do Clima de París entre o 30 de novembro e o 11 de decembro. Neste encontro tratarase de pechar o primeiro acordo global para tentar frear o cambio climático.
1-Que é o cambio climático?
Os chamados gases de efecto invernadoiro, principalmente o dióxido de carbono (CO2), acumúlanse na atmosfera e impiden que as radiacións infravermellas que emite o planeta ao quentarse saian ao espazo. Isto fai que a temperatura do planeta suba. Estes gases sempre estiveron presentes na atmosfera. O problema, segundo o consenso científico (case absoluto), é que as actividades humanas están a contribuir a romper o equilibrio existente. A industria, o transporte e os usos do chans aumentaron a concentración destes gases. Segundo a segundo a Organización Meteorolóxica Mundial (OMM), a concentración de CO2 na atmosfera alcanzou en 2014 as 397,7 partes por millón (ppm). Antes da Revolución Industrial era de 278 ppm.
2-Que consecuencias ten o cambio climático?
Os científicos do grupo IPCC da ONU sinalaban que se o ser humano continúa co ritmo de emisión de gases sen tomar medidas de mitigación a temperatura media global subirá entre 3,7 e 4,8 graos en 2100 respecto ao nivel preindustrial. Ademais do aumento da temperatura e do nivel do mar, os científicos sosteñen que tamén afectará os fenómenos climáticos extremos, como inundacións, secas e ciclóns. A Administración Nacional Oceánica e Atmosférica de EE UU analizou 28 fenómenos extremos rexistrados no planeta en 2014. E conclúe que en 14 casos o cambio global fixo que sexan máis probables ou máis fortes.
Os científicos do IPCC advirten de que xa existe un cambio climático comprometido debido aos gases de efecto invernadoiro que o home emitiu, sobre todo, desde a década dos setenta do século pasado. Isto fai que non se poida impedir que a temperatura media global aumente. A opción que dan é limitar ese incremento a dous graos en 2100 respecto dos niveis preindustriales, para evitar así grandes desastres naturais.
4-Que é a COP21 de París?
A vixésimo primeira Conferencia das Partes (COP21) é o cume na que sentan os 195 países asinantes da Convención Marco das Nacións Unidas sobre o Cambio Climático (CMNUCC). Neste tratado internacional, que data de 1992, recoñecíase a importancia do quecemento global. Pero ese texto tiña que desenvolverse con medidas concretas.
5-Que é o Protocolo de Kioto?
O Protocolo de Kioto, de 1997, fixa as metas concretas de redución de gases que teñen que acometer os países desenvolvidos. Pero, finalmente, só vinculou a 37 Estados, dos que 28 pertencen á Unión Europea, e que representan o 12% das emisións globais. Fóra quedaron as principais potencias emisoras: China, ao non estar dentro do grupo de países desenvolvidos, e EE UU, que non ratificou o protocolo. Kioto entrou en vigor en 2005 e, tras dez anos de aplicación, conseguiu unha redución do 22% das emisións nos 37 países asinantes, moi por encima do 5% fixado como meta. Pero ao non estar as principais potencias, as emisións globais seguiron crecendo. Entre 2000 e 2010, por exemplo, incrementáronse un 24%.
6-Que se discute en París?
Un protocolo que substitúa ao de Kioto e que se empezaría a aplicar a partir de 2020. Neste caso, a intención é que os 195 asinantes leven a cabo políticas de mitigación, é dicir, reducións de emisións. Ademais, espérase que se fixar como obxectivo que, a final de século, a temperatura global non supere os dous graos, aínda que os Estados máis expostos (como os insulars) queren baixar esa meta a 1,5 graos.
7-Que fórmula se elixiu?
O tratado non imporá metas individuais de redución de CO2. Para tentar non repetir Kioto, cun alcance moi limitado, optouse por outra fórmula: que cada país voluntariamente presente compromisos de redución de emisións, tanto os desenvolvidos como os que non o son. A uns días do inicio do cume, máis de 170 xa o fixeron. Entre eles figuran todas as principais potencias económicas do mundo.
8-Son suficientes os esforzos presentados?
Non. Segundo as estimacións realizadas pola ONU, ao extrapolar os compromisos voluntarios (nos que os Estados fixan metas para 2025 e 2030) o resultado é que a temperatura a final de século subirá como mínimo 2,7 graos, aínda que outras organizacións e institucións falan de ata catro graos. De feito, a previsión é que ata 2030 as emisións sigan crecendo, aínda que a un ritmo menor que nas últimas décadas. Algunhas potencias, como a UE e China, propoñen como solución ante esta brecha que eses compromisos individuais se vaian revisando á alza cada cinco anos e ir achegándose á meta dos dous graos.
9-Será vinculante o protocolo de París?
Este pode ser un dos puntos máis complicados no cume de París. A UE aposta por un protocolo con apartados vinculantes. Por exemplo, que o sexan os compromisos de redución de emisións que cada país presentou voluntariamente. Con todo, a Administración de Barack Obama podería ter problemas, como xa ocorreu con Kioto, para que o Congreso e o Senado ratifique un protocolo legalmente vinculante. A UE renunciou xa a que se inclúan sancións, ao consideralo un elemento que pode disuadir a algúns países á hora de asinar o acordo.
10-Que é a adaptación?
Ademais de mitigación, no cume tamén se discuten políticas de adaptación, é dicir, medidas para que os países máis vulnerables poidan prepararse para o cambio climático. Para iso, está prevista a creación do chamado Fondo Verde para o Clima, que a partir de 2020 conte con 100.000 millóns de dólares anuais. Quen debe achegar? Esta pode ser outra das dificultades en París. En teoría, só os países considerados desenvolvidos. Pero fóra desa categoría quedarían potencias como China.
11-Haberá acordo?
É complicado aventurarse. En 2009, co cume de Copenhague, levantáronse expectativas parecidas ás de París e fracasouse. Nesta ocasión, á marxe de que os sinais do cambio climático acentuáronse, parece haber unha implicación maior das principais potencias, do G20 en xeral e de China, EE UU e Alemaña en particular. Os líderes destes tres países situaron o cambio climático na súa axenda durante o último ano.
12-E se non hai acordo?
Se non se pecha, ou se pecha un pacto pouco ambicioso, non significará que a loita contra o cambio climático se pare . Moitos dos compromisos voluntarios de redución de emisións xa os contempla cada país na súa lexislación nacional. Sería o caso, por exemplo, da UE, que se fixou unhas metas concretas para 2030 á marxe do cume. Se non hai acordo, quizais, a peor parada sería a ONU e a idea de que un problema global como o cambio climático pode ter unha resposta tamén global.
Ningún comentario:
Publicar un comentario