xoves, 21 de novembro de 2019

Inercia e rozamento con moeda e naipe

Para realizar o noso experimento necesitamos unha moeda, un naipe, unha botella e papel de lixa.
Colócase sobre a botella un naipe da baralla e sobre o naipe unha moeda. Se se dá un golpe seco o naipe sairá disparado e a moeda quedará no mesmo sitio. Pero se se substitúe o naipe por unha tarxeta de papel de lixa a moeda sairá disparada.
Explicación 
Cun golpe seco o naipe sae con tanta velocidade que o movemento non se transmite á moeda. A moeda, pola inercia, queda en repouso sobre a botella.
Por outra banda, cun naipe a fricción é moi pequena e as forzas de rozamento entre o naipe e a moeda non logran arrastrar a moeda
Pero se se repite o experimento substituíndo o naipe por unha tarxeta de papel de lixa o rozamento é moito maior e o normal será que a moeda salga disparada.
Requírese algo de práctica para que o experimento salga ben

xoves, 14 de novembro de 2019

Táboa de experimentos


Profundidade aparente e refracción da luz

Para facer o experimento necesitamos unha  bola pequena, unha cunca, auga, uns  pauciños de madeira, un parafuso e unha tarxeta de plástico ou de cortiza.
Cravamos un parafuso ou un alfinete no centro da tarxeta de plástico e no extremo poñemos a  bola. Logo colocamos a tarxeta coa  bola cara abaixo sobre unha cunca. 
Por último enchemos a cunca con auga aos poucos. A medida que engadimos auga a  bola parece subir.
Explicación
A  refracción da luz é o cambio que experimenta a dirección de propagación da luz cando cambia de medio. Dita desviación prodúcese se a luz incide  oblicuamente sobre a superficie de separación dos dous medios. Unha consecuencia da  refracción da luz é que parece que sobe os obxectos mergullados na auga. Se miramos a superficie plana da auga os obxectos mergullados parecen estar a unha profundidade menor da que realmente están e devandito fenómeno chámase profundidade aparente. No experimento a  bola de plástico que se atopa mergullada na auga a unha profundidade real duns centímetros parece estar pegada á superficie. 

Encender unha candea a distancia

Para facer o noso experimento necesitamos unha candea e uns mistos.
Primeiro acendemos a candea cun misto, logo apagamos a candea soprando e, finalmente, achegamos rapidamente outro misto aceso. Vemos que a vela se acende “a distancia”, sen que a chama do misto toque a mecha da vela.
Explicación
Vexamos paso a paso o que sucede ao acender unha candea:
1 Achegamos unha chama á mecha da candea.
2 A calor da chama funde a cera da candea.
3 A cera  derretida ascende pola mecha
4 Ao chegar á chama do misto a cera transfórmase en gas
5 Estes gases, ao mesturarse co osíxeno do aire, entran en combustión liberando luz e calor.
6 A partir de aí o propio calor da chama segue o proceso e xa non é necesaria a chama do misto.

Se apagamos a candea dun  soplido, algo de cera gasosa queda rodeando a mecha da candea e é posible que prendan eses gases aproximando unha chama. Neste caso non é necesario que a chama toque a mecha para acender a candea.

Explotando globos de cores coa luz do sol

Para facer o experimento necesitamos uns globos de cores, unha lupa e a luz do sol. Enchemos os globos de aire e coa lupa concentramos a luz do sol sobre a súa superficie. Vemos que os globos de cores explotan en pouco segundos pero o globo branco non explota.
EXPLICACIÓN:
A razón deste diferente comportamento débese a que o globo branco reflicte toda a luz que recibe, mentres que se o globo é de cor vermella reflicte a luz vermella e absorbe os demais compoñentes da luz branca. A luz absorbida polo globo vermello provoca un aumento de temperatura nesa rexión, suficiente para romper o globo e producir a explosión.

A danza do lume

Para facer este experimento necesitamos un  colador metálico, un anaco de tea e un par de chisqueiros.
1 Se acendemos un chisqueiro e colocamos encima un  colador metálico vemos que a chama non pode atravesar o  coador.
2 Se deixamos saír o gas do chisqueiro e colocamos encima o  colador podemos acender o gas que atravesa o  colador con outro chisqueiro. Neste caso a chama parece atravesar o metal.
3 Podemos repetir o experimento deixando saír o gas desde debaixo dun anaco de tea que estea ben estirado. Neste caso a chama parece danzar sobre a tea.

Explicación
A alta condutividade térmica do metal impide á chama atravesar o  colador.
O gas si  atravesa o  coador metálico (ou a tea) e logo podemos acender o gas con outro chisqueiro.  No caso  da tea é moi importante mover o chisqueiro (e a chama) para evitar que prenda a tea.

mércores, 13 de novembro de 2019

Tres candeas e un misterio

PRECISAMOS: Para facer o noso experimento necesitamos un frasco de cristal grande con tapadeira, tres candeas pequenas de alturas diferentes e un isqueiro

PROCESO: Ao queimar unha candea nun recipiente pechado a combustión consome o osíxeno do recipiente e a candea termina apagándose. Que sucede si repetimos o experimento con tres candeas de diferentes alturas? En que orde apagaranse as velas? Se facemos o experimento podemos ver que primeiro apágase a candea de maior altura, logo intermedia e, finalmente, a pequena. 

EXPLICACIÓN:  A combustión das candeas consome osíxeno e produce dióxido de carbono e vapor de auga. O dióxido de carbono é máis denso que o aire pero as correntes de convección encárganse de acumular o dióxido de carbono na parte superior do recipiente, desprazando o osíxeno á parte inferior. Por este motivo primeiro apágase a candea de maior altura, logo a intermedia e, finalmente, apagarase a de menor tamaño.

luns, 11 de novembro de 2019

O gato con tripas

Experimento feito por Laura e Aglaia de 4ºB durante o curso 2019-29 onde se xoga coa luz. Nun debuxo vense as tripas dun gato  se lle poñemos luz de fondo.

domingo, 10 de novembro de 2019

O cabalo máxico

Para facer o experimento necesitamos un  cabaliño de madeira pequeno, unha caixa de cartón, unha lámina de cristal e unha lámpada. Colocamos sobre unha mesa a lámina de cristal en posición vertical. Detrás da lámina poñemos a caixa de cartón apoiada sobre unha das súas caras e pegada á lámina de cristal. É importante para o éxito do experimento que o interior da caixa de cartón teña pouca luz. Se colocamos o noso  cabaliño de xoguete fronte á lámina de cristal vemos que outro  cabaliño idéntico ocupa o interior da caixa. Se movemos fronte ao cristal o  caballito de madeira que está sobre a mesa vemos que o segundo  caballito,  o que está dentro da caixa, repite os movementos do primeiro. Pero se iluminamos fortemente o interior da caixa cun foco vemos que, por encantamento,  desaparece o segundo  cabaliño.
Explicación
Cando a luz procedente do  cabaliño de xoguete chega á lámina de cristal parte da luz transmítese, outra parte reflíctese e unha terceira parte é absorbida polo cristal e transformada en calor. Nun cristal dos que temos en casa a maior parte da luz é transmitida e unha pequena parte é reflectida.
Se se ilumina o  cabaliño de xoguete e mantense con pouca luz a parte posterior da lámina de cristal vemos que aumenta a luz reflectida e apréciase mellor a imaxe do  cabaliño. Pero se se ilumina cun foco potente detrás da lámina de cristal xa non será posible apreciar con nitidez a imaxe do  cabaliño.  Modificando a intensidade da luz a ambos os dous lados da lámina de cristal podemos regular ao noso gusto a cantidade de luz reflectida e transmitida.
Seguro que agora comprendemos o papel tan importante que xoga a luz nalgúns dos trucos que realizan os ilusionistas. 

Un globo que non explota

Material:
- Un chisqueiro
- Unha vela
- Un par de globos
- Auga

Montaxe:
- Enchemos dous globos, un con aire e outro con auga.
- Acendemos a vela co chisqueiro.
- Se achegamos o globo cheo de aire á chama explota inmediatamente.
- Se achegamos o globo cheo de auga á chama vemos que non explota.

Explicación:
Ao achegar o globo cheo de auga á chama sobe a temperatura do globo e da auga. Pero ao chegar a 100 º C a auga absorbe moita enerxía (necesaria para o cambio de estado) e non deixa que a temperatura suba, impedindo que o globo se quente e explote.

sábado, 9 de novembro de 2019

O segredo dos caramelos Mentos


Para facer o experimento necesitamos Coca- Cola lixeira (light) , azucre, sal, area e caramelos  Mentos. 
En primeiro lugar enchemos medio vaso con Coca – Cola lixeira  e logo deixamos caer uns caramelos  Mentos. Vemos que inmediatamente o gas escapa do refresco.
Se repetimos o experimento utilizando azucre, sal ou area obtemos o mesmo resultado.
Explicación:
A coca cola lixeira  contén un gas disolto: o dióxido de carbono. Para que o gas escape do refresco é necesario que se formen unhas burbullas do tamaño adecuado e para formar as devanditas burbullas é necesario separar as moléculas de auga que están fortemente unidas. Os caramelos  Mentos, o azucre, o sal e a area logran separar as moléculas de auga e permiten a formación das burbullas de gas que escapan do refresco. Crese que a superficie dos caramelos  Mentos (chea de poros) favorece a formación das burbullas. Outro factor está na goma  arábiga que forma parte dos caramelos e que reduce a tensión superficial do refresco favorecendo a saída das burbullas.

domingo, 3 de novembro de 2019

Equilibrista con garfos

Para facer o experimento necesitamos un tapón de cortiza, dous garfos iguais, un ovo (mellor cocido), unha pelota, un  palito e unha botella. En primeiro lugar cravamos os dous garfos no lateral dun tapón de cortiza coidando que teñan o mesmo ángulo respecto a a vertical que pasa polo centro do tapón (ver vídeo). Logo baleiramos lixeiramente a base do tapón de cortiza. Se se sostén o tapón de cortiza pola base cun dedo podemos ver que se mantén en equilibrio estable. No vídeo temos outros exemplos de equilibrio estable sobre unha botella utilizando un ovo, unha pelota pequena e un  palito de madeira.
Explicación
Grazas aos dous garfos lógrase desprazar o centro de gravidade do conxunto por baixo do punto de apoio logrando un equilibrio estable.

Lata equilibrista

Para facer o experimento necesitamos unha lata de refresco, auga e area.
En primeiro lugar poñemos unha lata de refresco baleira verticalmente sobre a mesa. Se se inclina lixeiramente a lata e se solta recupera a vertical. Pero se aumentamos a inclinación a lata termina envorcando. Cun pouco de auga (ou area) a lata permanece en equilibrio sen caer cunha inclinación pronunciada. 
Explicación 
Con auga ou area baixamos o centro de gravidade e lógrase un equilibrio sorprendente ao inclinar a lata. A tendencia do centro de gravidade a recuperar a posición máis baixa é o que permite á lata manterse en equilibrio cunha inclinación pronunciada. Coa lata inclinada e en equilibrio, ao tocar a lata e variar lixeiramente a inclinación sobe o centro de gravidade e a lata recupera a posición orixinal para manter o centro de gravidade máis baixo

Ingravidez aparente

Para facer o  experimento necesitamos unha copa e unha bóla pequena.
Procedemento
Deixa unha bóla pequena nunha superficie horizontal. Coloca encima da bóla unha copa boca abaixo.
Suxeita a copa pola base e feixe virar  velozmente a copa. Levanta a copa cando a bóla empeza a virar no interior da copa. Vemos que a bóla sobe polas paredes da copa e continúa virando sen caerse. 
Explicación
Cando a bóla vira rapidamente no interior da copa tende a afastarse cara ao exterior pola forza  centrífuga.  Centrífuga quere dicir que “foxe do centro”.  En realidade a forza  centrífuga non é unha verdadeira forza e os seus efectos son causados pola inercia, é dicir, a tendencia do obxecto que se move a conservar a dirección e a velocidade do seu movemento
Se a bóla vira coa suficiente velocidade é capaz de subir polas paredes da copa logrando un estado  de ingravidez ou peso aparente cero. 

Un experimento moi san

Para facer o experimento necesitamos unha pera, unha uva, un anaco de fío e un bolígrafo.
En primeiro lugar pasamos o anaco do fío polo  tubiño de plástico do bolígrafo de maneira que sobresaia uns 15 cm por cada extremo. Logo atamos a pera nun dos extremos do fío e a uva no outro extremo. En circunstancias normais o peso maior da pera fai que, ao levantar o bolígrafo, a uva suba e a pera baixe. Pero, se tomamos o bolígrafo verticalmente de maneira que a uva quede na parte superior e dámola un impulso para que vire, veremos que é posible que a pera (máis pesada) mantéñase en equilibrio sen caer.
Explicación
Para que a pera se manteña en equilibrio sen moverse é necesario que as forzas que actúan sobre ela se anulen. Neste caso temos dúas forzas: o peso cara abaixo ( P) e a tensión do fío cara arriba ( T). Por tanto:  T =  P
 A forza  centrípeta (a tensión do fío) é a responsable do movemento circular da uva.

Oxidación da froita

Para facer o  experimento necesitamos unha mazá, un limón, un coitelo, catro pratos pequenos, xeo e un anaco de plástico. Cortamos catro anacos da mazá. Os anacos teñen que ter, aproximadamente, o mesmo tamaño. 
- No prato número uno colocamos un dos anacos de mazá. - Envolvemos co plástico outro anaco de mazá e colocámolo no prato número dous.
 - No prato número tres poñemos outro anaco de mazá e engadimos un pouco de mollo de limón.
- Por último, no prato número catro poñemos o último anaco de mazá e cubrímolo con xeo.
Transcorridos uns trinta minutos vemos o estado en que se atopan os anacos de mazá:
- O anaco de mazá número uno escurécese.
- No anaco número dous o cambio de cor é menor.
- Nos outros anacos de mazá non se aprecia cambio de cor.

A  oxidación é unha reacción química que se produce na froita ao reaccionar co osíxeno do aire. No noso experimento apréciase facilmente pola  coloración escura que adquire a superficie da mazá.
A  oxidación da froita pode retardarse por refrixeración ou envolvéndoa cun plástico para que o osixeno non entre en contacto coa froita.

Outra opción para retardar a  oxidación é engadir un pouco de zume de limón á froita. O zume de limón contén vitamina  C (acedo  ascórbico) que actúa como antioxidante. É por isto que en moitos restaurantes as ensaladas de froita levan un pouco de zume de limón que mantén os anacos de froitas coa súa cor orixinal.

Buscando almidón na comida

Para facer o  experimento necesitamos  tintura de iodo, un cunco pequeno, auga, un contagotas, unha culler e algúns alimentos: pan, pataca, fariña, arroz e carne.
En primeiro lugar temos que preparar unha disolución diluída de iodo mesturando un pouco de auga cunhas 10 pingas de  tintura de iodo. Logo colocamos nun cunco unha cantidade pequena dos alimentos que queremos estudar con algo de auga. Finalmente engadimos unhas pingas da nosa disolución de iodo e removemos coa culler.  Nalgúns casos prodúcese un cambio de cor e a mestura tínguese de cor azul escura ou violeta.
Explicación
O amidón é un  carbohidrato presente en moitos alimentos procedentes das plantas.
O cambio de cor que se produce nalgúns casos é característico da reacción química entre o amidón dos alimentos e o iodo da disolución. A disolución resultante adquire unha cor entre azul escuro e violeta cando o alimento contén amidón. É fácil detectar a presenza de amidón nos seguintes alimentos: pan, pataca, fariña e arroz. Pola contra, a carne non contén amidón.

Un globo que se mete nunha botella

Para facer o experimento necesitamos unha botella de vidro, un globo e auga da billa.
Primeiro enchemos a botella cun pouco de auga quente. Axitamos ben e esperamos uns segundos.
Logo colocamos o globo na boca da botella, abrimos o billa da auga fría e poñemos a botella debaixo.
Nuns segundos o globo métese na botella.
Explicación
Cando colocamos o globo na boca da botella deixamos atrapado no interior da botella aire quente. Ao colocar a botella debaixo da auga arrefriamos a botella e o aire que contén.
Se se arrefría o aire atrapado na o botella diminúe a presión interna e o globo, impulsado pola presión exterior maior, introdúcese na botella.

Eliminar o óxido con coca cola, vinagre e zume de limón

Para facer o  experimento necesitamos tres vasos, tres porcas  oxidadas, vinagre, zume de limón e coca cola.
No primeiro vaso colocamos un pouco de coca cola. No segundo vaso colocamos a mesma cantidade de vinagre e, por último, colocamos zume de limón no terceiro vaso. É importante que os tres vasos conteñan a mesma cantidade. Logo deixamos caer unha porca en cada vaso e esperamos unhas cinco horas. Transcorrido ese tempo sacamos as porcas dos vasos.
Resultados
A coca cola quitou unha cantidade moi pequena de óxido No mesmo tempo, o zume de limón quitou unha cantidade moito maior de óxido. O vinagre logrou quitar case todo o óxido da superficie da porca. 
Explicación 
Pódese eliminar o óxido das porcas cunha disolución aceda. O vinagre contén acedo  acético e o zume de limón contén acedo  cítrico. A coca cola é unha bebida aceda (contén acedo  fosfórico) pero os resultados achegados polo noso experimento permítennos afirmar que é mellor utilizar vinagre ou zume de limón para quitar o óxido das porcas.
Dependendo da cantidade e da concentración do ácido tardaremos máis ou menos tempo en eliminar o óxido da superficie do metal. Cun ácido concentrado podemos danar a peza metálica.

Un óso de goma

Para facer o noso experimento necesitamos un óso pequeno, un bote de cristal con tapadeira e vinagre. Metemos o óso no bote e cubrímolo con vinagre. Pasados algúns minutos vemos unhas burbullas na superficie do óso.
Temos que esperar unha semana (depende do tamaño do óso) para completar o experimento. E recoméndase cambiar o vinagre con frecuencia (cada dous días)
Transcorrido o tempo necesario sacamos o óso do bote e vemos que ten unha consistencia  gomosa.
Explicación
O carbonato  cálcico do óso reacciona co ácido  acético do vinagre formando  acetato de calcio que se disolve na auga. O óso sen o calcio perde a rixidez característica e adquire unha consistencia  gomosa.

Cómo facer queixo caseiro

Para facer o  experimento deixamos caer un pouco de vinagre nun vaso con leite quente. Logo removemos cunha culler e deixamos en repouso. Transcorridas un par de horas vemos que uns grumos brancos precipitan no fondo do vaso. Con axuda doutro vaso e un pano podemos filtrar a mestura e separar os grumos do líquido. Nunha semana a masa branca sécase completamente e endurécese. 
Explicación 
A  caseína é unha proteína que se atopa no leite. Nun medio ácido prodúcese unha reacción química e a  caseína do leite precipita. Engadindo ao leite un pouco de vinagre, que contén acedo  acético, podemos lograr a precipitación da  caseína.
Os fabricantes de queixo utilizan callo animal, callo vexetal, bacterias,  fermentos e mofos para separar a  caseína do leite do soro líquido. As proteínas  aglutínanse  formando unha masa callada que é a base da fabricación do queixo.

sábado, 2 de novembro de 2019

Capilaridade nas plantas

Para realizar o noso experimento necesitamos un vaso con auga,  colorante vermello e un  apio con algunhas follas.
Procedemento
Botamos un pouco de auga no vaso cunhas pingas do  colorante. Con medio vaso de auga é suficiente
Cortamos a parte inferior do talo e logo metémolo no vaso.
Esperamos unhas 24 horas
Transcorrido ese tempo vemos que as follas do  apio tínguense de cor vermella. Se practicamos un corte na parte superior do  apio veremos uns puntos vermellos na zona de corte.
Explicación
As plantas absorben auga e outras substancias do chan a través da raíz. Ditas substancias son transportadas ata as follas por uns vasos condutores por capilaridade.
A capilaridade é un fenómeno físico que permite a un líquido ascender por un  tubiño moi fino ata unha certa altura. Cando o líquido sobe polo  tubiño é debido a que as forzas de adhesión das moléculas do líquido coas paredes do  tubito son superiores ás forzas  intermoleculares de cohesión do líquido. A altura que pode lograr o líquido nun capilar está limitada polo propio peso do líquido.
A capilaridade non é o único mecanismo responsable do transporte de auga nas plantas. A  transpiración vexetal na superficie das follas axuda a desprazar a auga e outras substancias polas plantas. 

Agua osixenada e patata

Para facer o experimento necesitamos auga osixenada, un anaco de pataca crúa, unha botella pequena e unha caixa de mistos.
Vertemos auga osixenada na botella de cristal e logo botamos uns anacos de pataca crúa. Inmediatamente  se forman  unhas burbullas na superficie da pataca.
Despois de botar os anacos de pataca poñemos o tapón na botella e esperamos un intre para que se acumule o gas. Se pasados uns minutos metemos un misto aceso na botella vemos que se aviva a chama.
Explicación
Un catalizador é unha substancia que, mesmo en cantidades moi pequenas, modifica enormemente a velocidade dunha reacción química, sen que ela mesma sufra un cambio químico permanente no proceso. Como un exemplo consideremos a descomposición do  peróxido de hidróxeno (auga osixenada) en auga e osíxeno. En ausencia de catalizador esta reacción realízase moi lentamente. Moitas diferentes substancias son capaces de  catalizar a reacción, entre elas a pataca. A auga osixenada descomponse grazas á  catalasa, unha encima presente na pataca. 
Podemos recoñecer a presenza do osíxeno se metemos na botella un misto e vemos que se aviva a chama (unha atmosfera rica en osíxeno favorece a reacción de combustión).

Efecto Coanda

O efecto  Coanda foi descuberto en 1910 polo enxeñeiro aeronáutico romanés  Henri  Coanda (1886 – 1972).  Coanda descubriu que un fluído tende a seguir o contorno da superficie sobre a que incide (sempre que a  curvatura da superficie sobre a que incide o fluído e o ángulo de incidencia do fluído non sexan moi grandes). Para demostrar o efecto  Coanda podemos deixar caer un chorro de auga sobre a superficie curva dunha culler. O líquido pégase á superficie e sae en dirección oposta.
Outra posibilidade é deixar caer o chorro de auga sobre unha  boliña lixeira (por exemplo de cortiza) atada cun fío. O líquido pégase á superficie e sae en dirección oposta. Polo principio de acción e reacción, a  bolita sairá na outra dirección, cara ao chorro de auga.

Outro

Unha pelota que levita


Para facer o experimento necesitamos unha  pelota lixeira (de cortiza ou de ping-pong) e un secador de pelo. Se acendemos o secador e deixamos a  pelota na parte central da corrente de aire vemos que permanece en repouso sen caer. A  pelota permanece no centro da corrente sen caer pero virando sobre si mesma.
Dependendo do peso da  pelotita quedará suspendida máis preto ou máis lonxe do secador.
Podemos comprobar que ao inclinar un pouco o secador a  pelota non cae e que se achegamos o secador coa  bola a unha parede a  pelota ascenderá.
A explicación do experimento parece moi simple. A corrente de aire ascendente que sae do secador xera unha presión e unha forza que compensa o peso da  bolita. Isto permita que a  bola quede flotando no aire. Agora ben, por que permanece a  bola atrapada no centro da corrente de aire sen saír?    Hai  dúas posibles explicacións:
Primeira explicación:
A velocidade do aire que sae do secador é maior na parte central e menor nos bordos. Fóra da corrente o aire está en repouso. As rexións onde o aire móvese con maior velocidade son de baixa presión e as rexións onde o aire ten menor velocidade son de alta presión (principio de  Bernoulli)
Cando a  pelota desprázase lixeiramente da parte central da corrente xérase unha diferenza de presión (e unha forza neta) que empuxa á  pelotita de regreso ao centro da corrente. Ademais, a diferenza de presión fai que vire a  pelotita.
Segunda explicación
Cando a  pelota se despraza lixeiramente, o aire a gran velocidade que circula pola parte central pégase á superficie da  bola (efecto  Coanda) e desvíase afastándose da corrente central. Polo principio de acción e reacción (ou por conservación do momento lineal) a  bola móvese en sentido contrario ao do aire que desliza pola súa superficie, regresando á parte central da corrente de aire. Ao regresar comeza a virar sobre si mesma.

Un trípode moi resistente.

Para facer o noso experimento necesitamos tres  paus de madeira e tres vasos de plástico.

Pódese lograr un equilibrio moi estable entrelazando os tres  paus da maneira que aparece no vídeo. Os  paus sostéñense reciprocamente de maneira que só están apoiados na mesa por un extremo. O  trípode resultante é estable e pode soportar obxectos pesados.  

Se agora apoiamos o  trípode sobre tres vasos de plástico podemos comprobar que a estrutura pode soportar obxectos pesados (por exemplo unha pila de libros).

Influenza da luz nas plantas

Anticonxelante

Primeira parte
1 Enchemos un dos vasos con auga
2 Noutro vaso poñemos unha disolución concentrada de auga e alcol.
3 E no terceiro vaso poñemos unha disolución concentrada de auga e sal.
4 Logo metemos os tres vasos no conxelador e esperamos unha hora.

Sacamos os tres vasos do conxelador e vemos que o vaso con auga está conxelado, o vaso con auga e sal está parcialmente conxelado e o vaso con auga e alcol permanece en estado líquido.

Segunda parte
1 Enchemos un dos vasos con auga
2 Noutro vaso poñemos auga e unhas pingas de alcol.
3 E no terceiro vaso poñemos unha mestura concentrada de auga e alcol.
4 Logo metemos os tres vasos no conxelador e esperamos unha hora.

Sacamos os tres vasos do conxelador e vemos que o vaso con auga está conxelado, o vaso coa mestura diluída de auga e alcol está parcialmente conxelado e o vaso coa mestura concentrada de auga e alcol permanece en estado líquido.

Explicación
Ao mesturar sal ou alcol con auga prodúcese un descenso da temperatura de fusión. Coñécese como descenso  crioscópico á diminución que experimenta a temperatura de fusión dunha disolución respecto a a temperatura de fusión da auga pura (0 º C).

Na primeira parte do experimento vemos que a auga non se conxela ao engadir sal ou alcol. Con axuda dun termómetro podemos ver que a mestura permanece en estado líquido por baixo dos 0º C.

Por outra banda, a magnitude do descenso  crioscópico (o descenso da temperatura de fusión) depende da concentración da disolución.

Na segunda parte do experimento vemos que a mestura concentrada permanece en estado líquido pero a mestura diluída está parcialmente conxelada.

Mezclar leite con coca cola


Para facer  o noso experimento deixamos caer un pouco de leite nun vaso con coca cola. Despois dunhas horas vemos que unha substancia se precipita no fondo do vaso.

Explicación
A  caseína é unha  proteina que se atopa no leite. Nun medio ácido prodúcese unha reacción química e a  caseína precipita. Engadindo ó leite coca cola que contén ácido   fosfórico podemos lograr que precipite o leite ao fondo do vaso. Na parte superior do vaso queda un líquido transparente.

Cáusticas con coca cola

Para facer o noso experimento necesitamos unha copa con coca cola, luz do sol ou luz artificial.
As  cáusticas son concentracións dos raios de luz reflectidos ou  refractados por unha superficie curva ou obxecto.
Unha forma sinxela de observar  cáusticas é interceptar os raios de sol cunha copa con coca cola.
Cando a luz do sol atravesa a copa con coca cola se  refracta (cambia a dirección de propagación dos raios) e produce unha sombra e unha concentración de luz (a  cáustica). 
Movendo a copa pódense obter unhas imaxes moi curiosas.

O diablillo de Descartes

 Ver o ludión con luvas de latex

Para facer o noso experimento necesitamos auga, un  tubiño pequeno de cristal (por exemplo un frasco de mostra de perfume) e unha  probeta ou un vaso de tubo.

En primeiro lugar enchemos de auga a  probeta e logo botamos algo de auga no  tubiño de cristal. Colocamos o  tubiño boca a baixo na  probeta procurando que quede flotando case enteiramente afundido. Se logo aplicamos a palma da man á boca da  probeta e exercemos presión o  tubiño afundirase e ao retirar a man o  tubito regresará á superficie.

Explicación
Ao colocar a palma da man sobre a boca da  probeta incrementamos a presión que, polo Principio de  Pascal, transmítese pola auga a todos os puntos do fluído. A auga é  incompresible pero o aire atrapado no  tubiño se se pode comprimir. Por tanto, co incremento de presión diminúe o volume do aire atrapado no  tubiño, entra máis auga e aumenta o peso. Finalmente o  tubiño afúndese.

Se retiramos a palma da man diminúe a presión e o aire atrapado no interior do  tubiño recupera o seu volume orixinal desaloxando algo de auga do  tubiño. Agora diminúe o peso e o  tubiño regresa á superficie.

Minisubmarinos para nenos

O noso  mini submarino consta dunha porca e tres globos pequenos.

En primeiro lugar deixamos caer a porca cos globos nunha botella de plástico con auga. Para que o submarino funcione correctamente é necesario que os globos e a porca queden flotando na superficie da auga pero practicamente mergullados. Finalmente ponse o tapón da botella.

Cando apertamos a botella obsérvase que os globos se afunden ata chegar ao fondo. Se deixamos de apertar a botella os globos ascenden á superficie.

Explicación
Os principios de  Pascal e de  Arquímedes permítennos explicar o experimento:

Principio de  Pascal: un aumento de presión nun punto calquera dun fluído encerrado transmítese a todos os puntos do mesmo.
Principio de  Arquímedes: todo corpo mergullado nun fluído experimenta un empuxe vertical ascendente que é igual ao peso do fluído desaloxado.

Antes de presionar a botella, os globos e a porca flotan debido a que o seu peso queda contrarrestado pola forza de empuxe exercida pola auga. Ao apertar a botella a presión transmítese á parte inferior dos globos e entra auga no interior, polo que se produce un aumento do peso e os globos afúndense. Ao deixar de apertar a botella diminúe a presión, a auga sae dos globos que perden peso e ascenden á superficie.

Para variar o seu peso e modificar a  flotabilidad, os submarinos están equipados con tanques de lastre que poden encherse con auga tomada do exterior ou aire a presión. Para mergullarse os submarinos abren os tanques de lastre que se enchen completamente de auga. Para emerxer énchense os tanques con aire a presión que despraza a auga.

Fantasma atrapado nunha botella

Para facer o  experimento necesitamos unha botella de plástico con auga, unha luva de látex, tesoirasrotulador permanente e unha  arandela metálica do tamaño dos dedos da luva.

Recortamos un dos dedos da nosa luva, decoramos o dedo co  rotulador  e logo metemos a  arandela metálica  na parte inferior. Pódese substituír a  arandela por outro  contrapeso.

Logo metemos o dedo na botella de plástico chea de auga. Para que o experimento funcione correctamente é necesario que quede algo de aire atrapado no dedo e que flote na auga pero practicamente mergullado. Finalmente tápase a botella co tapón.

Cando apertamos a botella obsérvase que o dedo se afunde ata chegar ao fondo. Se deixamos de apertar a botella o dedo ascende á superficie.

Explicación
Antes de presionar a botella, o dedo co peso flota debido a que o seu peso queda contrarrestado pola forza de empuxe exercida pola auga (principio de  Arquímedes). Ao apertar a botella comprímese o aire atrapado na parte superior da botella e no interior do dedo. Entra auga no interior do dedo, polo que se produce un aumento do peso e o dedo afúndese. Ao deixar de apertar a botella a auga sae do dedo que perde peso e ascende á superficie.

Para variar o seu peso e modificar a  flotabilidad, os submarinos están equipados con tanques de lastre que poden encherse con auga tomada do exterior ou aire a presión. Para mergullarse os submarinos abren os tanques de lastre que se enchen completamente de auga. Para emerxer énchense os tanques con aire a presión que despraza a auga.

Principio de Bernoulli

Porcentaxe de osíxeno no aire

Para facer o experimento necesitamos un vaso, un prato, lá de aceiro e auga.
En primeiro lugar metemos un anaco de la de aceiro no vaso. Logo enchemos con auga o prato e colocamos o vaso coa la de aceiro boca abaixo sobre o prato con auga.
Se esperamos unhas horas vemos que a la de aceiro cambia de cor e o nivel de auga no interior do vaso sobe uns centímetros.
Explicación
A lá de aceiro en contacto coa auga e co osíxeno do aire oxídase. Esta reacción química consome o osíxeno do aire atrapado no interior do vaso, por tanto, diminúe a presión interna. A presión externa superior fai que entre auga no vaso.
Se medimos cunha regra podemos ver que ao subir o nivel da auga o volume de aire atrapado no interior do vaso diminuíu, aproximadamente, nun 20 %. Esta é a porcentaxe de osíxeno no aire.

Leis dos gases con materiales caseros

Máquina de ondas

 Ver ficha

Un airbag caseiro

Estalactitas e estalagmitas caseiras

Atrapado na area

Pompas de xabón electrizadas

Lámpada de lava caseira

Para realizar o experimento necesitamos auga, aceite,  colorante, un vaso longo e unhas pastillas  efervescentes. No vaso poñemos auga e aceite na proporción 1:3 (aproximadamente). Logo engadimos o  colorante (por exemplo unhas pingas de tinta). Por último, deixamos caer un par de pastillas  efervescentes. Inmediatamente prodúcese un desprendemento de gases e unhas burbullas que ascenden e descenden no interior do aceite.
Explicación
A pastilla  efervescente disólvese en auga desprendendo dióxido de carbono.
As burbullas do gas ascenden arrastrando auga á superficie do aceite. Alí despréndese o gas e a auga, máis densa que o aceite, descende. O proceso repítese e prodúcese un movemento ascendente e descendente no interior o aceite.

Inflar un globo con levadura e azucre

venres, 1 de novembro de 2019

Volcán submarino

Ler explicación

Flotar o no flotar . . . Esa é a cuestión

Ler a explicación

Vibracion e ondas nunha copa

A carta incombustible

Refracción e lápis quebrado.

Ver en outro vídeo con máis explicacións

Para realizar o noso experimento necesitamos un vaso, auga, aceite Johnson, alcol e un  pauciño.

En primeiro lugar enchemos medio vaso con auga e logo metemos o  pauciño. Ao desprazar o  pauciño parece romper.

Logo repetimos o experimento deixando sobre a auga unha capa de aceite Johnson e outra capa de alcol. Os resultado son parecidos.

O aceite Johnson impide que a auga e o alcol se mesturen. O alcol déixase caer con coidado polas paredes do vaso para impedir que entre en contacto coa auga.

Explicación
A auga é máis densa e permanece no fondo do vaso. O aceite é menos denso e flota sobre a auga sen mesturarse (son líquidos  inmiscibles). O alcol é o menos denso dos tres líquidos e permanece sobre o aceite sen mesturarse,

A luz desvíase ao cambiar de medio ( refracción da luz) e por ese motivo o  pauciño parece crebado. A  refracción prodúcese se a luz incide  oblicuamente sobre a superficie de separación dos dous medios e orixínase polo cambio de velocidade de propagación da luz ao pasar dun medio a outro (por exemplo da auga ao aire).